Γαλακτοκομικά και υπέρταση υπάρχει σχέση; Στοιχεία που προκύπτουν μέσα από διάφορες επιστημονικές έρευνες δείχνουν ότι η κατανάλωση γαλακτοκομικών προϊόντων έχει ευεργετικές επιδράσεις στην αρτηριακή πίεση. Οι πιθανοί μηχανισμοί δια μέσου των οποίων τα γαλακτοκομικά προϊόντα μπορούν να συμβάλουν στη διαχείριση της αρτηριακής πίεσης θα πρέπει να μελετηθούν περαιτέρω. Εντούτοις υπάρχουν στοιχεία σύμφωνα με τα οποία τα παρακάτω θρεπτικά συστατικά τα οποία τα βρίσκουμε τόσο στο γάλα όσο στα υπόλοιπα γαλακτοκομικά προϊόντα εμπλέκονται στους μηχανισμούς ελέγχου της αρτηριακής πίεσης.
Θρεπτικά συστατικά που εμπλέκονται στους μηχανισμούς ελέγχου της αρτηριακής πίεσης
-
- Ασβέστιο
- Βιταμίνη D
- Μαγνήσιο
- Κάλιο
- Φώσφορος
- Πρωτεΐνες γάλακτος και βιοδραστικά πεπτίδια.
-
Ασβέστιο – Βιταμίνη D
Οι μηχανισμοί δια μέσου των οποίων τόσο το γάλα όσο και τα γαλακτοκομικά προϊόντα ρυθμίζουν την αρτηριακή πίεση δεν έχουν διασαφηνισθεί πλήρως. Εντούτοις το ασβέστιο θεωρείται ένα από τα κύρια θρεπτικά συστατικά που είναι υπεύθυνα για την επίδραση που έχουν τα γαλακτοκομικά προϊόντα στον έλεγχο της αρτηριακής πίεσης.
Η βιταμίνη D, λόγω της μεγάλης σημασίας που έχει στην απορρόφηση του ασβεστίου, μπορεί επίσης να διαδραματίσει κάποιο ρόλο στη διαχείριση της αρτηριακής πίεσης. Επιπλέον, φαίνεται ότι τα χαμηλά επίπεδα βιταμίνης D μπορεί να οδηγήσουν σε αύξηση της αρτηριακής πίεσης ενεργοποιώντας τον μηχανισμό ρενίνης-αγγειοτενσίνης-αλδοστερόνης. Κάτι τέτοιο οδηγεί σε αγγειοσυστολή και κατακράτηση νατρίου και νερού στον οργανισμό με αποτέλεσμα την αύξηση της αρτηριακής πίεσης.
-
Μαγνήσιο – κάλιο
Τα υπόλοιπα μεταλλικά στοιχεία που βρίσκονται στο γάλα και στα προϊόντα του, όπως το μαγνήσιο και το κάλλιο μπορούν επίσης να ρυθμίσουν την αρτηριακή πίεση. Εντούτοις ο ακριβής μηχανισμός μέσα από τον οποίον ενεργούν είναι δύσκολο να απομονωθεί καθώς συχνά τα συναντάμε σε τρόφιμα τα οποία είναι πλούσια σε ασβέστιο.
-
Πρωτεΐνες γάλακτος και βιοδραστικά πεπτίδια
Έχει επίσης αποδειχθεί ότι η πρόσληψη πρωτεΐνης του ορού του γάλακτος, από μόνη της μπορεί να μειώσει τη συστολική αρτηριακή πίεση σε άτομα με προ-υπέρταση και υπέρταση του σταδίου Ι.
Τα βιοδραστικά πεπτίδια έχουν δείξει επίσης ότι έχουν ανασταλτικό ρόλο στο μετατρεπτικό ένζυμο της αγγειοτενσίνης-1 (ACE). Κάτι το οποίο είναι πολύ βασικό στον έλεγχο της αρτηριακής πίεσης. Τα βιοδραστικά πεπτίδια σχηματίζονται είτε κατά την πέψη των πρωτεϊνών του γάλακτος και των γαλακτοκομικών προϊόντων* ή κατά τη ζύμωση γαλακτοβακίλλων του γάλακτος (πχ κατά την παραγωγή τυριού). Στην πραγματικότητα, τα αντι-υπερτασικά πεπτίδια αναστολής του ACE έχουν αναφερθεί ότι υπάρχουν σε διάφορους τύπους τυριών.
Άλλες μελέτες έχουν δείξει ότι ορισμένοι συνδυασμοί πεπτιδίων που προέρχονται από το γάλα έχουν επίσης αντι-υπερτασική δράση. Αυτό φαίνεται να γίνεται μέσω της παραγωγής και απελευθέρωσης της ενδοθηλίνης-1 ** από τα ενδοθηλιακά κύτταρα. Μια μετα-ανάλυση έδειξε ότι τα τριπεπτίδια που προέρχονται από το γάλα έχουν αντι-υπερτασικά αποτελέσματα σε άτομα με προ-υπέρταση και υπέρταση.
Συμπερασματικά
Επομένως υπάρχουν σοβαρά επιστημονικά στοιχεία που υποστηρίζουν την ευεργετική σχέση των γαλακτοκομικών προϊόντων στον ελέγχου της αρτηριακής πίεσης. Τα μέχρι σήμερα τα στοιχεία δείχνουν ότι γενικά η υψηλότερη πρόσληψη γαλακτοκομικών προϊόντων μπορεί να έχει προστατευτικό ρόλο κατά της υπέρτασης. Αυτό ισχύει τόσο για τα υψηλής όσο και για τα χαμηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά. Ιδιαίτερα δε αφορά στα γαλακτοκομικά προϊόντα χαμηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά και το γάλα. Επιπλέον, φαίνεται ότι σε αυτό το ευεργετικό αποτέλεσμα υπάρχει μια σχέση δόσης-απόκρισης (δόσης-αποτελέσματος).. Δεν φαίνεται να υπάρχει σχέση μεταξύ των γαλακτοκομικών προϊόντων υψηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά και του κινδύνου υπέρτασης.
Παρόλα αυτά απαιτούνται περισσότερες μελέτες προκειμένου να εξαχθούν οριστικές απαντήσεις σχετικά με το ρόλο του γάλακτος και των γαλακτοκομικών προϊόντων στην πρόληψη και τη διαχείριση της υπέρτασης.
*Καζεΐνη και πρωτεΐνη ορού γάλακτος
**Αμινοπεπτίδιο που αποτελείται από 21 αμινοξέα και έχει ισχυρή αγγειοσυστολική δράση
Κλινικός Διαιτολόγος – Διατροφολόγος & Life coach
