Συχνά τα διαιτολόγια περιλαμβάνουν τα λεγόμενα συχνά γεύματα προκειμένου να βοηθήσουν το άτομο που ακολουθεί μία διατροφή να έχει μία καλύτερη υγεία αλλά και να μπορεί να διαχειριστεί καλύτερα το σωματικό του βάρος.
Σίγουρα παίζει σημαντικό ρόλο ο λόγος για τον οποίον καταναλώνεται ένα σνακ (μικρό γεύμα). Εάν η κατανάλωση ενός σνακ γίνεται λόγω πείνας ή λόγω εγκατεστημένων διατροφικών συνηθειών ή άλλων ψυχολογικών ή φυσιολογικών παραγόντων, το άτομο θα κάνει σε κάθε περίπτωση διαφορετικές επιλογές. Και αυτό γιατί σε κάθε περίπτωση το άτομο θα υποκινηθεί από διαφορετική βάση. Πράγμα που θα τον οδηγήσει σε άλλες διατροφικές προτιμήσεις τόσο ως προς στο είδος του γεύματος που θα επιλέξει, όσο και προς την ποσότητα του φαγητού που θα καταναλώσει .
Επομένως οι λόγοι που θα ωθήσουν το άτομο να καταναλώσει ένα γεύμα, επιδρούν άμεσα στις διατροφικές του επιλογές, επομένως και στο σωματικό του βάρος. Επίσης ο αντίκτυπος που μπορεί να έχει στην υγεία ενός ατόμου η συχνότητα κατανάλωση των συχνών γευμάτων μπορεί να εξαρτάται από το πώς ένα άτομο ορίζει αυτό που λέμε γεύμα (ένα μικρό σνακ σε σύγκριση με ένα κυρίως γεύμα), καθώς και από τα κίνητρά του για φαγητό (ψυχολογία, πείνα κλπ), την επιλογή τροφής, την ηλικία, το φύλο και την κοινωνικοοικονομική ομάδα .
Συχνά γεύματα και υγεία της καρδιάς.
Η κατανάλωση των μικρών γευμάτων φαίνεται να σχετίζεται με βελτιωμένους δείκτες καρδιαγγειακής υγείας, συμπεριλαμβανομένου του λιπιδαιμικού προφίλ (συγκεντρώσεις χοληστερόλης και τριγλυκεριδίων) και της αρτηριακής πίεσης. Η συχνή κατανάλωση γευμάτων (όχι το άναρχο τσιμπολόγημα), μπορεί να βελτιώσει το λιπιδαιμικό προφίλ του ατόμου και να μειώσει τον κίνδυνο καρδιαγγειακής νόσου. Ένα άρθρο ανασκόπησης που αξιολογούσε τα αποτελέσματα της συχνότητας κατανάλωσης φαγητού (1 μεγάλο γεύμα ημερησίως) σε σύγκριση με τα μικρά γεύματα ημερησίως, διαπίστωσε ότι το μοτίβο των συχνών γευμάτων συσχετίστηκε με χαμηλότερη ολική και LDL χοληστερόλη, καθώς και χαμηλότερη αρτηριακή πίεση. Μια πρόσθετη μελέτη διαπίστωσε ότι η συχνότερη κατανάλωση γευμάτων (>1–2 γεύματα/ημέρα), είχε ως αποτέλεσμα χαμηλότερη ολική και LDL χοληστερόλη. Και οι δύο μελέτες πρότειναν ότι η κατανάλωση φαγητού πιο συχνά κατά τη διάρκεια της ημέρας, αποτελεί ένα διατροφικό μοτίβο που θα μπορούσε να βελτιώνει τις συγκεντρώσεις των λιπιδίων στο αίμα αλλά και την αρτηριακή πίεση .
Συχνά γεύματα και Σωματικό Βάρος
Όπως δείχνουν αρκετές τρέχουσες ανασκοπήσεις, οι επιπτώσεις της συχνότητας κατανάλωσης φαγητού στο σωματικό βάρος δεν είναι ξεκάθαρες και καλά κατανοητές. Το «σνακ» συγκεκριμένα δεν έχει καμία σαφή συσχέτιση με το βάρος. Επιπλέον έχει συσχετιστεί τόσο με υγιή διατήρηση σωματικού βάρους όσο και με αύξηση του σωματικού βάρους, καθώς και με υψηλή ποιότητα διατροφής αλλά και χαμηλή ποιότητα διατροφής.
Οι ανασκοπήσεις σχετικά με τις συσχετίσεις μεταξύ συχνών γευμάτων και σωματικού βάρους τόσο σε ενήλικες όσο και σε παιδιά ανέφεραν αντίστροφη συσχέτιση μεταξύ των συχνών γευμάτων και της παχυσαρκίας.
Μια πρόσφατη συγχρονική μελέτη σε ενήλικες (n = 10.092) στην Αγγλία ανέφερε μια χρήσιμη απόχρωση σε αυτές τις διαφορετικές συσχετίσεις μεταξύ βάρους και συχνότητας φαγητού. Σε αυτήν τη μελέτη, τα συχνά γεύματα συσχετίστηκαν αντιστρόφως με το σωματικό λίπος σε άτομα κανονικού βάρους [ΔΜΣ (σε kg/m2) <25]. Από τη άλλη όμως συσχετίστηκαν θετικά με την περίμετρο μέσης και το πάχος του υποδόριου λίπους σε υπέρβαρους και παχύσαρκους άνδρες και γυναίκες.
Η επιλογή του σνακ μετρίασε επίσης αυτές τις συσχετίσεις. Φαίνεται ότι οι υπέρβαροι και παχύσαρκοι συμμετέχοντες έτειναν να επιλέγουν και να καταναλώνουν ως σνακ πιο συχνά τρόφιμα όπως πατατάκια, γλυκά, παγωτά και λιγότερο συχνά τρόφιμα όπως γιαούρτι, ξηρούς καρπούς, φρούτα, σε σχέση με τους συμμετέχοντες που είχαν κανονικό σωματικό βάρος.
Συμπέρασμα
Όπως φαίνεται από τα πιο πάνω, το κατά πόσον τα συχνά γεύματα θα συμβάλουν στη διατήρηση ενός υγιούς σωματικού βάρους αλλά και στην καλύτερη καρδιαγγειακή λειτουργεία εξαρτάται από τις διατροφικές επιλογές που θα κάνει ένα άτομο, τόσο στην ποσότητα, όσο και στο είδος των τροφίμων που θα επιλέξει. Είθισται επίσης τα υπέρβαρα και παχύσαρκα άτομα σε σχέση πάντα με τα άτομα φυσιολογικού σωματικού βάρους, να επιλέγουν στα γεύματα τους τρόφιμα με περισσότερες θερμίδες και όχι τόσο “υγιεινά”, επίσης τα άτομα αυτά φαίνεται να κάνουν συχνά “άναρχο τσιμπoλόγημα” και όχι οργανωμένα συχνά γεύματα. Επομένως όταν λέμε ότι τα συχνά γεύματα μπορούν να συμβάλουν στην διατήρηση ενός υγειούς σωματικούς βάρους και στην καλή λειτουργία της καρδιάς, αυτό από μόνο του δεν είναι αρκετό. Βασική προϋπόθεση είναι το άτομο να κάνει έξυπνες και σωστές επιλογές όπως φρούτα, λαχανικά, ξηρούς καρπούς, δημητριακά ολικής άλεσης, γιαούρτι κλπ και να αποφεύγει ή να μετριάζει την κατανάλωση άλλων τροφίμων όπως γλυκά, κρουασάν, σοκολάτες κλπ.
Βιβλιογραφία:
What Is a Snack, Why Do We Snack, and How Can We Choose Better Snacks? A Review of the Definitions of Snacking, Motivations to Snack, Contributions to Dietary Intake, and Recommendations for Improvement – Author Notes – Advances in Nutrition, Volume 7, Issue 3, May 2016, Pages 466–475, https://doi.org/10.3945/an.115.009571 Published: 09 May 2016
